Technerds die communicatief vaardig zijn, moeten in de snel digitaliserende wereld voor ons de boel vertalen. Maar vind die techtolk maar eens.
Een marketeer, een manager en een techexpert vergaderen met elkaar. Vraagt de marketeer aan de techexpert: "Wij hebben voor dit project zeven rode lijnen nodig die alle zeven loodrecht staan. Kun jij die voor ons tekenen?"
Zegt de techexpert: "Loodrecht ten opzichte van wat?" Marketeer: "Ten opzichte van elkaar natuurlijk." Techexpert: "Alle zeven? Dat kan niet." Manager: "Waarom meteen zo negatief, wat houdt je tegen?" Techexpert: "Geometrie." Manager: "Daar kun je toch wel omheen werken. Ben jij nou een expert of niet?"
Het is een fragment uit de comedysketch The Expert op YouTube, waarin op hilarisch frustrerende wijze wordt geïllustreerd hoe techprofessionals zich dagelijks voelen in gesprek met 'techleken'.
De sketch is ruim 17 miljoen keer bekeken en onder de video staan duizenden instemmende reacties, vooral van techprofessionals. De grap raakt een snaar: 'It's funny because it's true.'
Terwijl een steeds groter deel van ons dagelijks leven afhankelijk is van digitale techniek, is een kenniskloof ontstaan tussen de professionals die ermee werken en 'de rest': de leken. Een kloof die in rap tempo groter wordt en bovendien steeds moeilijker is te overbruggen.
(Tekst loopt door onder de video)
Even heel simpel gezegd: vroeger kon iemand met een basisniveau technische kennis nog wel in discussie gaan met de automonteur over de noodzaak van een reparatie. Of met een loodgieter over de meest passende oplossing voor een chronisch lekkende kraan.
Maar bij digitale defecten is zo'n discussie voor de gemiddelde persoon niet meer te voeren. De snel digitaliserende wereld wordt in toenemende mate gerund door ICT en techbedrijven. En hoe die wereld precies functioneert, is steeds vaker alleen nog te doorgronden door een selecte club ingewijden.
Aan die zogenoemde techtolken is een groeiende behoefte: mensen met de technische kennis en de communicatieve vaardigheden om die kennis over te brengen. Iemand zoals Edwin van Andel, internetsecurityspecialist bij Zerocopter en hacker van het eerste uur: een techtolk avant la lettre eigenlijk.
Als ethical hacker - een hacker die aan de goede kant staat - fungeert hij al jaren als tolk tussen overheid en bedrijfsleven aan de ene kant en de hackercommunity aan de andere. "Kort gezegd gebruik ik mijn kennis als hacker om overheden en bedrijven te adviseren over internetsecurity."
In die rol heeft hij vrijwel elke dag te maken met de kenniskloof. "Ik zie een enorm gebrek aan digitale kennis, basiskennis vaak, bij mensen op hoge posities in de politiek en bij bedrijven. Mensen aan de knoppen, die de machine die ze moeten besturen nauwelijks begrijpen."
Schokkend? "Misschien is het schokkend dat ik het niet meer schokkend vind," zegt Van Andel met een lachje. "De eerste keer dat ik een heel simpele, basic presentatie gaf over internetveiligheid aan de raad van bestuur van een bedrijf en alles wat ik zei voor de meesten totáál nieuw was, zat ik echt met mijn oren te klapperen." Nu kijkt Van Andel er niet meer van op. Problematisch vindt hij het wel.
"Mensen maken dagelijks gebruik van internet en digitale diensten en hebben daardoor het gevoel er vertrouwd mee te zijn. Maar een dieper begrip van hoe het functioneert ontbreekt vaak. Dat onbegrip zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen zich druk maken over dingen die er minder toe doen en de issues die wel echt belangrijk zijn, juist links laten liggen."
Een voorbeeld? "Heel veel geld willen uitgeven aan de meest geavanceerde beveiliging tegen 'enge' hacks waarover men toevallig heeft gelezen, waarvan de kans héél klein is dat je ermee te maken krijgt. Maar ondertussen wel al je gevoelige data en persoonsgegevens onbeveiligd online gooien. Vergelijk het met een heel duur slot op je deur zetten en vervolgens alle ramen open laten staan. Iedereen snapt dat dat niet verstandig is, maar dan moet je het eerst wel zo uitleggen, in jip-en-janneketaal."
"In de politiek kom je vaak mensen tegen die niets van tech- of internetsecurity afweten, maar er wel een mening over moeten hebben. En sterker nog: er beleid over moeten maken. Vervolgens zie je dat ze met gebrekkige kennis wetten in het leven roepen die niet doen wat ze zouden moeten doen."
Een probleem dat ook ICT-analist Brenno de Winter signaleert. Als luis in de pels van overheid en bedrijfsleven brengt De Winter al jaren misstanden op het gebied van internetveiligheid en privacy aan het licht, liefst op een manier die de aandacht trekt van het grote publiek.
Zo reisde hij weken met een eigenhandig gekraakte ov-chipkaart, om de gebrekkige beveiliging ervan aan de kaak te stellen. Hij betoogt dat de mens de vloedgolf van technologische ontwikkelingen en digitalisering nauwelijks nog kan bijbenen.
Volgens De Winter is dat een probleem voor de burger, die steeds meer macht overdraagt aan invloedrijker wordende techbedrijven. Maar ook voor de overheid, waar het aan kennis ontbreekt om het beleid en de wetgeving op de veranderende samenleving aan te passen.
De Winter: "We innen in Nederland jaarlijks zo'n 660 miljoen euro aan parkeergeld, maar wat als we over tien jaar alleen nog in zelfrijdende auto's rijden? Auto's die niet meer worden geparkeerd, maar misschien rondjes blijven rijden op de Ring? Wat betekent dat voor de infrastructuur en de inrichting van de openbare ruimte? Hoe ga je om met de wegvallende inkomsten?"
"Datzelfde geldt voor robotisering. Wat zijn daarvan de gevolgen voor een land dat qua belastingen voor zestig procent afhankelijk is van arbeidsgerelateerde heffingen? Hoe ga je om met de onvrede bij arbeidskrachten die hun bestaansrecht kwijtraken?"
"Hoe zorg je voor goede wet- en regelgeving rondom het gebruik van persoonsgegevens, nu de berg van online data almaar groeit? Als je niet de juiste kennis hebt, kun je niet de juiste vragen stellen, laat staan de juiste antwoorden vinden."
Onder het motto 'jong geleerd, oud gedaan' worden al wel stappen gezet om de kloof te dichten. Zo zijn er initiatieven om kinderen al op jonge leeftijd te laten nadenken over de vraagstukken van de toekomst en om ze te laten oefenen met techvaardigheden als programmeren, zoals Design-A-Thon School, CoderDojo, FabSchool.
Er is Codestarter, een initiatief van Nemo, Platform Beta Techniek en Google, met als doel zo veel mogelijk kinderen door naschoolse activiteiten te laten kennismaken met technologie, waarbij vaardigheden als probleemoplossend denken, programmeren, robotica en 3D-printing centraal staan.
En er is de Programmeerclub van CodeCult. Het Londense educatieve bedrijf Decoded, sinds vorig jaar ook hier gevestigd, richt zich juist op volwassenen, met stoomcursussen cybersecurity, programmeren of innovatie. In 2011 begon het bedrijf met een 'Programmeren in 1 dag'-cursus, nu runnen ze events in zeventig steden wereldwijd, met cliënten variërend van Google tot Disney.
De gedachte erachter is dat elk bedrijf tegenwoordig in meer of mindere mate een techbedrijf is, maar dat lang niet alle bedrijven door techexperts worden gerund.
Volgens Decodeds filosofie is dat ook niet nodig, maar als manager van een team dat een digitaal product bouwt, moet je wel de materie begrijpen. In elk geval de basics. Een goed begin, maar er is nog meer te doen.
De Winter: "Het basisniveau moet omhoog, vooral in bestuurskamers en politiek, en de beschikbare kennis moet effectiever worden gedeeld. Samenwerkingsverbanden zoals het CIP (Centrum voor Informatiebeveiliging en Privacybescherming) kunnen daaraan bijdragen."
Van Andel: "Bedrijven en overheden moeten hun deuren openzetten voor ethical hackers en internetexperts die ze op hun gebreken kunnen wijzen en ze zo werkelijk verder kunnen helpen. Techexperts en hackers moeten worden aangemoedigd uit hun gesloten community's te treden en hun kennis te delen waar die het hardste nodig is. Juist de combinatie van hard skills en soft skills maakt hen even belangrijk als schaars."
Written by Zerocopter
May 3, 2017